گوگل اپتیمایز یکی ابزارهای بهینهسازی وبسایت است که توسط گوگل طراحی و به بازار ارائه شده است. گوگل اپتیمایز بستری کاربردی برای اجرای انواع مختلف تستهای A/B است که در آن میتوان بهصورت همزمان 5 تست را بر روی سایت آنالیز و بررسی کرد. این ابزار رایگان گوگل (که البته نسخه پولی آن با امکانات بیشتر نیز برای کسبوکارهای بزرگ وجود دارد) با ابزارهای بهینهسازی پولی و گران قیمتی همچون VWO، Optimizely و Adobe Target بهخوبی رقابت میکند.
گوگل اپتیمایز چه کاربردی دارد؟
بازاریابی در بستر دیجیتال با بهینهسازی دائم و مستمر کانالهای دیجیتال گره خورده است؛ با گوگل اپتیمایز میتوان اکثر تستها و آزمایشهای موردنیاز برای بهبود عملکرد سایت را به صورتی کاربردی انجام داد. تا جایی که دوست دارید نیز میتوانید تستها موردنظرتان را سفارشیسازی کنید.
خلاصه کاربردهای گوگل اپتیمایز:
– ایجاد و پیادهسازی آزمایشها و تستها بر روی سایت
– آزمایش کردن فرضیههایتان با کمک تستهای گوگل اپتیمایز
– ارزیابی نتایج آزمایشها با کمک گزارشهای گوگل اپتیمایز
– پیادهسازی دائم تغییرات (تغییراتی که نتایج خوبی داشتهاند) در وبسایت
یعنی چنانچه رنگ دکمه CTA را از طریق گوگل اپتیمایز تغییر دادهاید و بر روی نرخ تبدیل وبسایت تأثیر مثبتی داشت؛ میتوانید آن صفحه را از حالت آزمایشی درآورده و بهعنوان نسخه اصلی بهتمامی کاربران سایت نمایش دهید.
– بهینهسازی مجدد در صورت نیاز
نحوه نصب گوگل اپتیمایز
برای راهاندازی گوگل اپتمایز لازم است Google Optimize Sign up را در گوگل سرچ کرده و یا بر روی لینک گوگل اپتیمایز کلیک کنید. به یاد داشته باشید که گوگل اپتیمایز همانند سایر محصولات گوگل به یک حساب جی میل نیاز دارد. پس قبل از شروع فرایند لازم است وارد حساب جی میل خود شوید.
صفحه ورود گوگل اپتیمایز همانند تصویر زیر است که البته پس از مدتی ممکن است تغییراتی داشته باشد:
با کلیک بر روی Get Started به صفحه تنظیمات ایمیل وارد میشویم؛ اینکه گوگل اپتیمایز چه نوع ایمیلهایی را برای شما ارسال کند:
با کلیک بر روی Next گوگل اپتیمایز، به صفحه سیاستهای به اشتراکگذاری دادههای وبسایت با گوگل و نیز انتخاب کشور به شرح تصویر زیر ارجاع داده میشوید؛ کشور ایران در لیست قرار ندارد که بهجای آن میتوانید یکی از کشورهای همسایه را انتخاب کنید:
با کلیک بر روی دکمه Done صفحه زیر نمایش داده میشود:
به همین راحتی اکانت گوگل اپتیمایز شما ایجاد شده شد. حال باید گوگل اپتیمایز را به گوگل آنالیتیکس لینک کنیم (از قبل باید حساب گوگل آنالیتیکس داشته باشید؛ چنانچه حساب گوگل آنالیتیکس ندارید و نمیدانید چیست میتوانید کتاب الکترونیکی آموزش گامبهگام و تصویری گوگل آنالیتیکس را بهصورت رایگان دانلود کنید). با لینک کردن این دو به هم در واقع دادههای این دو ابزار را با هم به اشتراک میگذاریم و میتوانیم از آنها برای تستهایی دلخواه استفاده کنیم.
بر روی دکمه Lets Go کلیک کرده و به صفحه زیر میرویم:
بر روی دکمه Link to Analytics کلیک کرده و Property مورد نظر به همراه View که قصد داریم دادهها را بر روی آن ذخیره کنیم؛ انتخاب میکنیم.
با کلیک بر روی دکمه Link، آی دی و اسکریپت کنتینر گوگل اپتمایز ایجاد میشود که برای نصب آن میتوانیم بهصورت دستی اسکریپت را در روت سایت قرار داد و یا از گوگل تگ منیجر استفاده کنیم؛ به خاطر سادگی فرایند در این مقاله از گوگل تگ منیجر استفاده میکنیم. چنانچه قبلا گوگل تگ منیجر را نصب نکردهاید مقاله نصب و آموزش گوگل تگ منیجر را دنبال کنید.
نصب گوگل اپتیمایز با گوگل تگ منیجر
برای نصب گوگل اپتیمایز ابتدا پنل گوگل تگ منیجر را باز کنیم؛ بر روی New Tag کلیک کرده و نام آن را به Google Optimize تغییر میدهیم؛ سپس بر روی Tag Configuration کلیک کرده و از لیست پیشنهادی گزینه Google Optimize را انتخاب میکنیم:
برای نصب گوگل اپتیمایز از طریق گوگل تگ منیجر، تنها به ID کنتینر گوگل اپتیمایز احتیاج داریم که در تصویر بالا مشخص شده بود. گوگل اپتیمایز کنتینر ID را کپی کرده و در جای خود پیست میکنیم. همچنین از بخش Google Analytics Settings متغیر گوگل آنالیتیکس را انتخاب میکنیم:
حال روی Track Type کلیک کرده و Advanced Setting رو انتخاب کرده و از قسمت Tag firing گزینه Option Once Per Page را انتخاب میکنیم. از قسمت Tag Sequencing نیز گزینه Select a Tag را انتخاب کرده و بر روی گوگل اپتمایز کلیک میکنیم و در نهایت آن را ذخیره میکنیم.
به دلیل پیچیدگیها در این بخش دیگر کاری به تریگر نداریم و تگ را ذخیره میکنیم. تبریک! فرایند نصب گوگل اپتیمایز از طریق گوگل تگ منیجر در اینجا به پایان رسید تنها لازم است از بخش Preview گوگل تگ منیجر، درستی نصب گوگل اپتیمایز را بررسی کنیم که نحوه کار با آن نیز در مقاله آموزش نصب گوگل تگ منیجر قبلا توضیح داده شده است. در مورد تریگرها هم باید گفت پیادهسازی آنها در بخش ایجاد آزمایشهای جدید انجام خواهند شد، که در مقالات بعدی با جزئیات آنها را توضیح خواهیم داد:
انواع آزمایشهای گوگل اپتیمایز
با کمک گوگل اپتیمایز میتوان آزمایشهای مختلفی بر روی وبسایت انجام داد؛ تمامی آزمایشهای گوگل اپتیمایز را میتوان در 4 دسته خلاصه کرد:
تست A/B
تست A/B یک تست تصادفی است که در آن دو یا چند نسخه از صفحهای مشابه در وبسایت (نسخه A و نسخه B) را با هم مقایسه و بررسی میکنیم. نسخه A، نسخه اصلی نامیده میشود. نسخه B همان نسخه A است که در آن یک یا چندین المان تغییر کرده است. بهعنوانمثال فرض کنید در صفحه خرید فرمی قرار داده شده است؛ در فرم نسخه A صفحه خرید نوشته شده: «هم اکنون بخرید» ولی در نسخه B آن را تغییر میدهیم و مینویسم: «الان میخرم». یا در نسخه A رنگ دکمه آبی است اما در نسخه B آن را به رنگ قرمز تبدیل میکنیم:
هر دو نسخه صفحه بهصورت همزمان به کاربران نمایش داده میشود تا تأثیر عوامل خارجی را از آن حذف کنیم. همچنین با کمک تارگتینگ، میتوان نسخههای مختلف را به مخاطبان خاصی نمایش داد. بهینهسازی به ما کمک میکند تا نسخهای که نرخ تبدیل بیشتری داشته را تشخیص و از این بعد؛ نسخه بهتر را مورد استفاده قرار دهیم.
تستهای چند متغیره (Multivariate tests)
در تستهای چند متغیره (MVT) دو یا چندین المان را بهصورت همزمان تغییر میدهیم و تأثیرات آنها را با هم مقایسه میکنیم. بهجای اینکه بفهمیم کدام نسخه صفحه (همچون A/B Test) مؤثرتر بوده، تستهای چند متغیره مؤثرترین نوع هر المان را مشخص میکند. همچنین ترکیب و تعامل بین المانها را باهم تجزیهوتحلیل میکند. تستهای چند متغیره برای بهینهسازی جوانب مختلف صفحات لندینگ کاربرد زیادی دارند. برای مثال به تصویر زیر دقت کنید:
در این مثال میتوانیم دو نوع هدلاین (یعنی تگ H1 بهعنوان نسخه اصلی و تگ H2 بهعنوان نسخه آزمایشی) و سه نوع تصویر دلخواه (یعنی A بهعنوان تصویر اصلی، B و C نیز بهعنوان تصاویر آزمایشی) را بهصورت همزمان با هم مقایسه کنیم که:
– بررسی دو بخش با هم (هدلاین و تصاویر) با
– 3 نسخه تصاویر و 2 نسخه هدلاین
– و 6 ترکیب (حاصلضرب نسخهها و بخشهای مختلف)
به ما میدهد تا کارایی آنها را مورد بررسی قرار دهیم.
تستهای تغییر مسیر (Redirect tests)
تست تغییر مسیر که به Split URL Test نیز مشهور است نوعی از تستهای A/B است که در آن امکان مقایسه و بررسی دو صفحه مختلف با آدرسهای متفاوت را به ما میدهد. در تستهای تغییر مسیر، نسخههای مختلف بهجای تغییر المانها با تغییر URL ساخته میشوند. تست ریدایرکت زمانی به کار میآید که میخواهیم دو نوع مختلف لندینگ پیج یا صفحات محصول را با هم مقایسه و بررسی کنیم. برای مثال به تصویر زیر توجه کنید:
در تصویر بالا دو نوع صفحه محصول که URLهای مختلفی نیز دارند را با هم تست میکنیم:
– نسخه اصلی میتواند این آدرس باشد: Dimarknet.com/landing01
– نسخه آزمایشی نیز میتواند Dimarknet.com/landing01 یا product/dimarknet.com/landing02 باشد
سفارشیسازی (Personalization)
در این آزمایش صفحات را برای مخاطبان هدف سفارشیسازی میکنیم تا بسته به نیاز مخاطبان صفحه مورد نظرشان را به آنها نمایش دهیم، با این کار میزان تعامل و نرخ تبدیل به شدت افزایش مییابد. به زبان ساده سفارشیسازی مجموعهای از تغییرات بر روی وبسایت است که تنها برای گروه خاصی از مخاطبان (مثلاً مخاطبانی که در تهران هستند) نمایش داده میشود.
قالب بنر (Banner Template)
این بخش برای اضافه کردن بنر اطلاعرسانی به قسمت بالای سایت در نظر گرفته شده است. فرض کنید ساعت و شرایط کاری شرکتتان در دوران کرونا دچار تغییرات مستمری میشود، برای اطلاعرسانی میتوانید از این آزمایش استفاده کنید. این بنر را میتوان تنها در صفحات خاصی از وبسایت نمایش داد و همچنین رنگ، متن، تصویر و … مختلفی را برای کاربران به نمایش گذاشت.
نتیجه
گوگل اپتیمایز ابزاری رایگان و بسیار قدرتمند برای تست کارایی صفحات وبسایت است که انعطافپذیری بالایی دارد. بهینهسازیها با ما کمک میکنند تا بودجه کسبوکار و مخصوصاً بودجه تبلیغاتی را به روشی بسیار بهینه تخصیص دهیم. همچنین با کمک آن میتوان پیشنهادهایی نیز به تیم تولید محصول و خدمات به تفکیک هر دسته از مخاطبان ارائه داد.
