فعالیتهای آنلاین شرکتها و کسبوکارهای مختلف در چند سال گذشته بسیار بیشتر شده و بخش مهمی از فعالیتهای توسعهای و مارکتینگ نیز در بستر آنلاین صورت میگیرد. کارشناسان توسعه و بخش مارکتینگ برای بررسی عملکرد آنلاین و همچنین سنجش میزان موفقیت کمپینهای تبلیغاتی از ابزارهای آنلاین استفاده میکنند. اهمیت این ابزارها به حدی است که کمتر سایت و اپلیکیشن مهمی وجود دارند که از این ابزارها نخواهند استفاده کنند. برای نصب این ابزارها و اجازه دادن به آنها برای گردآوری دیتا لازم است تکه کد جاوا اسکریپتی که به تگ (Tag) معروف هستند در وبسایت جاگذاری شود.
آنچه در این مقاله میخوانید:
3- نحوه جاگذاری اسکریپت گوگل تگ منیجر در سایت
4- آیا تگ منیجر به درستی نصب شده است؟
5- تعریف تگ، تریگر و متغیر در گوگل تگ منیجر
چرا گوگل تگ منیجر؟
در گذشته برای نصب یک یا چند تگ باید از دولپرها و برنامه نویسان کمک میگرفتیم؛ به دلیل مشغله کاری برنامه نویسان معمولاً فرایند نصب این ابزارها چند روز و گاهی تا چندین ماه نیز به طول میانجامید.
ابزار رایگان گوگل تگ منیجر (Google Tag Manager) اما این مشکل را تا حد زیادی برطرف کرده است. تنها لازم است گوگل تگ منیجر را نصب کرد و پسازآن به کمک این ابزار میتوان هر ابزار دیگری را در سایت نصب و مدیریت کرد. این موضوع به معنای حذف برنامه نویسان از چرخه کاری نیست بلکه میزان وابستگی به آنها تا حد زیادی کمتر میشود و سرعت کار نیز بهشدت افزایش مییابد.
فرایند نصب گوگل تگ منیجر
برای نصب گوگل تگ منیجر همانطور که در آموزش نصب گوگل آنالیتیکس و آموزش نصب گوگل سرچ کنسول گفته شد باید دارای حساب گوگل (جیمیل) باشید. اکنون به آدرس زیر مراجعه کنید:
حال تصویری شبیه تصویر زیر به شما نشان داده میشود که باید بر روی Start for free کلیک کنید:
در ادامه باید آدرس جیمیل خود و رمز ورود را وارد کنید و بر روی کلمه Next کلیک کنید. تصویری مانند تصویر زیر برای شما به نمایش درمیآید که باید روی Create Account کلیک کنید:
پسازآن باید اطلاعات بخش اکانت (Account) و کنتینر (Container) را تکمیل کنید؛ برای هرکدام باید نامی انتخاب کنید و بر روی گزینه وبسایت کلیک کرده و در انتها کلمه Create را بفشارید:
اکنون باید با شرایط و مقررات استفاده از خدمات و سرویسهای گوگل موافقت کنید و بر روی کلمه Yes کلیک کنید:
حال به پنل اصلی گوگل تگ منیجر وارد میشوید؛ در این بخش گوگل دو تکه اسکریپت به شما میدهد که باید اولی را در بخش Head سایت و دومی را در شروع تگ Body سایت جاگذاری کنید:
نحوه جاگذاری اسکریپت گوگل تگ منیجر در سایت
همانطور که گفته شد یکی از اسکریپتهای گوگل تگ منیجر را باید در بخش Head سایت و دیگری را در بخش Body قرارداد. بدنه کد نویسی یک سایت از دو بخش Head و Body تشکیل میشود: بخش Head معمولاً عنوان صفحه، متا تگها و لینک فایلهای اصلی (مثل CSS) قرار داده میشود و بخش Body نیز محتوای صفحات همچون متن، تصاویر، ویدئوها و ... که قرار است به مخاطبان نشان دهیم را در برمیگیرد.
برای این کار باید به پنل مدیریت هاست وارد شده و فایل اصلی که بخشهای Head و Body را دارد پیدا کنیم و تگهای گوگل تگ منیجر را در آن جاگذاری کنیم. نحوه جاگذاری آن در تصویر زیر مشخص شده است.
در سایتهای وردپرسی نیز میتوان وارد پنل مدیریت وردپرس شد و در بخش تنظیمات بر روی بخش هدر و فوتر کلیک کرد. بخشهای Head و Body در بخش header سایت وجود دارند که میتوان از داخل همین پنل طبق شکل زیر آنها را ادیت و ذخیره کرد:
آیا تگ منیجر به درستی نصب شده است؟
پس از انجام مراحل گفته شده باید به پنل اصلی گوگل تگ منیجر وارد شد و بر روی عبارت Preview کلیک کرد:
پس از پیامی مبنی بر اینکه کنتینر خالی است به شما نشان داده میشود که باید بر روی عبارت Publish empty version (در آموزشهای بعدی نحوه ادیت و کار با تگ منیجر را کامل توضیح میدهیم) کلیک کنید:
زمانی که کنتینر منتشر شود آنگاه میتوانید به بروی بخش Preview کلیک کنید:
بخش Preview شما را به Tag assistant گوگل متصل میکند. اکنون لازم است آدرس وبسایت خود را در باکس مشخص شده وارد کنید و بر روی کلمه Start کلیک کنید:
چنانچه مراحل گفته شده را به درستی طی کرده باشید باید به صفحه اصلی وبسایتتان ارجاع داده شوید و در قسمت پایین سمت چپ سایت باکس موفقیتآمیز بودن اتصال به گوگل تگ منیجر را به شما نشان دهد:
تعریف تگ، تریگر و متغیر در گوگل تگ منیجر
قبل از ادامه بررسی مفاهیم فوق بهتر است با ساختار کلی تگ منیجر آشنا شویم. در ابزارهای تحلیلی گوگل این ساختار از یک منطق کلی تبعیت میکند. به تصویر زیر توجه کنید:
مفاهیمی که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم در یک دسته قرار میگیرند که به آن کنتینر (Container) میگوییم که خود کنتینر نیز زیر مجموعهای از یک اکانت گوگل تگ منیجر است.
شالوده اصلی گوگل تگ منیجر بر روی این سه مفهوم استوار شده است. که در ادامه هرکدام را با ذکر مثال توضیح میدهیم. برای درک بهتر این مفاهیم بهتر است به سه سؤال زیر پاسخ دهیم:
1- از گوگل تگ منیجر میخواهید چه کاری انجام دهد؟ ⇐ «تگ»
2- گوگل تگ منیجر چه موقع این کار را انجام مدهد؟ ⇐ «تریگر»
3- کی، چگونه و دقیقا چه کاری را انجام دهد؟ ⇐ «متغیر»
حال میتوان تعاریف را به صورت زیر تشریح کرد:
تگ: قطعه کدی است که اطلاعات را به سیستمهایی چون گوگل آنالیتیکس، گوگل ادز و ... میفرستد
تریگر: گوشبهزنگ رویداد (Event) های خاصی همچون کلیک، تکمیل فرم، یا لاود شدن صفحه است. زمانی که یک ایونت با مشخصات تریگر مطابقت پیدا کند هر تگی که به آن تریگر متصل است به اصطلاح فعال (Fire) میشود
متغیر: یک Placeholder (مستطیلی است به منظور نگهداری عدد یا عبارتی که هنوز تایپ نشده است مثلا آدرس ایمیل که به صورت کمرنگ نوشته example@gmail.com) نام گذاری شده برای مقادیری است که تغییر خواهند کرد. تعریف متغیر اندکی گنگ است اما با دقت در تصاویر زیر میتوان آن را بهتر درک کرد:
اکنون برای هرکدام مثالی میزنیم:
نمونههایی از تگ:
1- گوگل آنالیتیکس
2- گوگل ادز
3- گوگل آپتمایز
4- هاتجر
5- لینکداین اینسایت
....
نمونههایی از تریگر:
1- بازدید صفحه
2- کلیک
3- تکمیل فرم
4- میزان اسکرول
5- تایمر
...
نمونههایی از متغیر:
1- URL صفحهای خاص
2- مسیر صفحهای خاص
3- آی دی کنتینر
4- خطای URLی خاص
5- URL یک کلیک
...
معرفی ابزار Tag Assistant
ابزار Tag Assistant افزونهای است که میتوان آن را بر روی گوگل کروم نصب کرد. با نصب این افزونه و فعال کردن آن برای یک صفحهای خاص تمامی تگهایی که بر روی آن صفحه نصب شده است را نشان میدهد. این ابزار قادر است مشکل نصب هرکدام از تگها و خطاهایی که دارند را به شما نشان دهد. چنانچه رنگ تگ نصب شده سبز رنگ باشد تگ به درستی نصب شده است. چنانچه رنگ آن قرمز باشد تگ نصب شده ایراد دارد و باید اصلاح شود. همچنین اگر رنگ تگ نصب شده آبی باشد بهتر است (اختیاری) اصلاح شود.
این افزونه بخشی بهعنوان Record دارد. با کلیک بر روی این بخش میتوان عملکرد هرکدام از ابزارهای نصب شده بر روی سایت همچون گوگل آنالیتیکس را سنجید. هنگامیکه بر روی Record کلیک کردید یکبار صفحه را رفرش کنید. صفحه را اسکرول کنید، بر روی المانها کلیک کنید و اگر ایونت خاصی را در گوگل آنالیتیکس ست کردهاید آن را تکمیل کنید. در پایان بر روی Stop Recording کلیک کرده و View Report را تماشا کنید. گزارشی که Tag Assistant به شما میدهد در دو تب جداگانه است؛ یک تب گزاش های خود Tag Assistant و تب دیگر مثلا گزارشهایی که گوگل آنالیتیکس رصد کرده است. چنانچه در فرایند رصد کردن گوگل آنالیتیکس خطایی وجود داشته باشد Tag Assistant این خطاها را به شما نشان میدهد.
فرایند نصب تصویری گوگل تگ منیجر در اینجا به پایان رسید. در ادامه مقالههایی از نحوه کار با گوگل تگ منیجر و همچنین قابلیتهای بیشمار آن منتشر خواهیم کرد. همچنین بهزودی آموزشهای ویدئویی گوگل تگ منیجر نیز منتشر خواهد شد.